फरा-14 जुगामि शराइघाट | Class 8 MIL-Bodo Chapter-14 Question Answer
फरा 14
जुगामि शराइघाट
1. फराखौ रोखा आरो गेबें रिसारथिजों फराय।
2. फिननाय हो।
(क) गोदो शराइघाटनि जेंनाफोरा मामोन?
फिन:- गोदो शराइघाटनि जेंनाफोरा दावहायारि मोन ।
(ख) आथिखालाव शराइघाटनि जेंनाफोरा मा?
फिन:- आथिखालाव शराइघाटनि जेंनाफोरा जादों समाजारि, रांखान्थियारि, राजखान्थियारि आरो जारिमिनारि।
(ग) रामसिंहआ सोरमोन?
फिन:- रामसिंहआ राजपुत राजामोन।
(घ) बियो मानो आसामआव फैदोंमोन?
फिन:- मीरजुमला नबाबआ फेजेनना दोनलांनाय गुवाहाटीखौ आसामआ लानाय खौरांखौ मोनदोंमोन। बेखायनो औरंजेब बादसाहया राजपुत राजा रामसिंहखौ आसामखौ फेजेननो दैथाय हरनायाव आसामआव फैदोंमोन ।
(ङ) शराइघाटनि दावहाया सोर सोरनि गेजेराव जादोंमोन?
फिन:- शराइघाटनि दावहाया लाचित आरो रामसिंहनि गेजेराव जादोंमोन।
(च) लाचितनि सिङाव बेसेबां सानथ्रि दंमोन?
फिन:- लाचितनि सिङाव से लाख सानथ्रि दंमोन।
(छ) म'गलआ नावजों-लाबजों हमनानै लाखिनाय शराइघाटनि सानथ्रि गाहाइनि मुङा मामोन?
फिन:- म'गलआ नावजों-लाबजों हमनानै लाखिनाय शराइघाटनि सानथ्रि गाहाइनि मुङा क'वामृद्धा हाजरिकामोन।
(ज) म 'गलनि सानथ्रि गाहाइनिफ्राय दाउ बिनायनि दायाव लाचित बरफुकनआ सोरखौ खानानै दोनदोंमोन?
फिन:- म'गलनि सानथ्रि गाहाइनिफ्राय दाउ बिनायनि दायाव लाचित बरफुकनआ रामचरणखौ खानानै दोनदोंमोन।
(झ) राजा रामसिंहआ जोहोलाव लाचितनो आफिं बेगरनि गेजेरजों मा फोरमायनो नागिरदोंमोन?
फिन:- राजा रामसिंहआ जोहोलाव लाचितनो आफिं बेगरनि गेजेरजों गावसिनि फाइखिनि अनजिमाखौ फोरमायनो नागिरदोंमोन ।
(ञ) लाचितआ असमीया सानथ्रि गोहो दिन्थिनो थाखाय रामसिंहनिसिम मा दैथाय हरदोंमोन?
फिन:- लाचितआ असमीया सानथ्रि गोहो दिन्थिनो थाखाय रामसिंहनिसिम हासुंसे बाला दैथाय हरदोंमोन
3. फरायाव थानाय गोरा सोदोबफोरनि ओंथिखौ सोदोब बाख्रि आरो सोदोबबिहुं नायनानै मिथिनानै ला।
फिन:- गावनो नाजा।
4. फरायाव थानाय बादियै रायज्लायनाय बाथ्राफोरखौ लिर।
(क) बाथ्रानि दावहाजों हायिनि रामसिंह'आ बुरलुंबुथुर बारनानै गुवाहाटीनि गोर लानो नाजानाय समाव लोमजानाय देहाजों लाचित बरफुकनआ असमीया दावहारुफोरखौ मा बुंदोंमोन?
फिन:- लोमजानाय देहाजों लाचित बरफुकनआ असमीया दावहारुफोरखौ बुंदोंमोन- 'असमीया दावहारुफोर, आं दावहा नांनानैसो थैगोन। चिला हाजोनि सायाव दखरसे हा बायनानै दोनदों, बेयावहायनो आंनि गोथै सह 'खौ दोन, एबा बांगालआ आंखौ हमनानै लांथों, नोंसोर गोजोनै न'आव थांफिनदो।'
(ख) आसाम नागारलांनाय समाव रामसिंह'आ बाखनायना मा बुंदोंमोन?
फिन:- आसाम नागारलांनाय समाव रामसिंह'आ बाखनायना बुंदोंमोन- 'साबायखर राजा, साबायखर गोरागाहाइ, साबायखर सानथ्रि गाहाइ। सासेल' सुबुंआनो गासै सानथ्रिखौ सामलायो, बेयो बेसेदि सोमोनांथाव। आंबादि रामसिंहआ गावनो दावहानि सानथ्रि गाहाइ जानानैबो जेबो खाबु मोनासै।'
(ग) सोरबाया दावहानि हाबायाव गोसो नागारना लथं-फथं खालामगोन होनना जोहोलाव लाचितआ कामाख्या मोदाइजोखौ खुलुम हरनाय समाव मा बाथ्रा फोरमायदोंमोन?
फिन:- सोरबाया दावहानि हाबायाव गोसो नागारना लथं-फथं खालामगोन होनना जोहोलाव लाचितआ कामाख्या मोदाइजोखौ खुलुम हरनाय समाव - 'दावहानि हाबायाव फावसायबोयोब्ला आं बे थुंग्रिजों सनै खालामगोन, उनावसो महाराजानो मिथिहोगोन' होनना बाथ्रा फोरमायदोंमोन ।
(घ) देरसिन आइ खुंग्रिया सिनि आन्दोनिफ्राय महाराजानो मा बोसोन होदोंमोन?
फिन:- 'बरफुकननि बाथ्रा गनायनानै सोलिब्लासो दावहायाव देरहानो हागोन। फुकननि बाथ्राया जायाब्ला जों थारैनो जेनगोन' होननानै देरसिन आइ खुंग्रिया सिनि आन्दोनिफ्राय महाराजानो बोसोन होदोंमोन ।
5. बेखेवना गुवारै लिर-
(क) दावहायाव देरहानो थाखाय दावहानि आगजुनि अनगा आरो मानि गोनांथि दं लिर।
फिन:- खालि दावहानि आगजुजों दावहा देरहानो हाया। बेनि थाखाय आगजुनि जेसेबां गोनांथि दं, बेनिखुइबो गोनांसिन फाइखि हानजा आरो गासै हारिनि गावनिल' साननाय गैयि गोसो, मावनायाव नांथाबनाय आरो दावहायाव देरहानायनि थाखाय बोदोर थेवबो थि गोसो जानाय।
(ख) साथ्रि गाहाइ क'वामृद्वा हाजरिकाया मा सोलोजों म'गल सानथ्रिनि गेजेरनिफ्राय ग'बोनो हादोंमोन फोरमायना लिर।
फिन:- क'वामृद्वा हाजरिकाया शराइघाटनि सासे सानथ्रि गाहाइमोन। म'गलआ बिखौ नावजों-लाबजों हमनानै रंजानायाव बोदोर जानानै बिखौ मोसानो थिनदोंमोन। सोरगिदिं म'गलनि नाव, गेजेराव क'वामृद्धानि नाव। हाजरिकाया बुंदोंमोन, 'आं मोसागोन, दल, मृदंग, खनजरि गैया, नोंसोर आखाइ खब’ होननानै।
नावनि बैथानिफ्राय आखाइ हगारना म'गल सानथ्रिफोरा आखाइ खबनो हमदोंमोन। क'वाया गावनि नाव जावग्राखौ मेगन थिफायना होदोंमोनदि नावआ जाहाथे असमीया नावनि फारसे थोंजों जायो। मोसानायनि फावखौ नुनानै बांगाल सानथ्रिफोरा बोदोरबावलि जादोंमोन। बे खाबुआवनो क'वानि नावआ हरखाब जानगारबोनो हादोंमोन। म'गलआ बैथा हमनानै नाव जावना बिखौ होसोनो लानायावनो असमीया सानथ्रिया गावनि जायगा मोनहैदोंमोन। बेबायदि सोलोजोंनो साथ्रि गाहाइ क'वामृद्वा हाजरिकाया म'गल सानथ्रिनि गेजेरनिफ्राय ग'बोनो हादोंमोन ।
(ग) शराइघाटनि दावहायाव आसामआ देरहानायनि गुदियाव थानाय बाथ्राफोरखौ लिर।
फिन:- शराइघाटनि दावहायाव आसामनि देरहानाया हरखाबै सोमजिनाय नङामोन। बेनि गुदियाव दंमोन थि साननाय बिथांखि, सानगोरों दानाय, आब्रुथिगोनां खुंनाय, गोखों खान्थि फालिनाय, खैफोदआव गोसो हमथानाय, अलखदआव गिनोरोङि, गासै बेखान्थि दबथायनाय, हादरनि गाहाम हाबायाव आबुङै गावखौ नागारनाय आरो गावनिखौ नागारनाय आरो गावजों गाव सैलायि बिस बिफांखौ रोदा रुदुयै बुखुगारनाय।
6. गुदि बाथ्राजों सोमोन्दो दिन्थिनानै बिजिरना लिर-
(क) 'अर, जिबौ आरो लुबैहोनाय, बे मोनथामबो एखे रोखोमै बिस गोनां।'
फिन:- अर गुन्द्रानिफ्राय गेदेर अर सोमजिना खामजोबना सेवहांगार जानो हागौ। फेथिगम जिबौ आरो द' आसिनि जिबौ खन्था मानैबो जिउ फोजोबनो हागौ। लुबैहोनाय जिबौआ खेबसे दावहानि बादायाव हाबोब्ला सिलिंखार जागोन। असमीया थान्दै रामचरण आरो निमखौ रामसिंहआ राजपुतनाथिंनि दंफांनि दाउनि मोसानाय दिन्थिदोंमोन। थान्दैनि गोसोआव लुबैनाय सोमजिहोनो रामसिंहआ बेखौ खालामहोदोंमोन।
(ख) 'बारि सिंनि फख्रि सारोब्ला सा द' सा जि सुबुंखौ सिंगिया गावखागोन।'
फिन:- आलाबैनि दावहायाव सानसेयावनो जि रोजा असमीया सानथ्रि थैनायाव लाचित बरफुकनआ गोबाङै दुखु मोनो। महाराजाया सानाब्लानो दावहा नांनो बिथोन होनायनि थाखायनो सानथ्र'हायि असमीया सानथ्रि थैनो गोनां जादोंमोन। लाचितआ बुंदोंमोन, आंनि साफ्रोम सुबुं, माफा माफा मैदेर, दिनै आं बिब्दि जि रोजा सुबुं खोमानांबाय। बे बाथ्राखौ महाराजानो मिथिहोनि।' गोरागाहाइया लाचितखौ हेंथा होनानै बुंदोंमोन, 'बारि सिंनि फख्रि सारोब्ला सा द'-सा जि सुबुंखौ सिंगिया गावखागोन। बेयो दावहासो जादों। अब्ला सानै साथाम सुबुंआ मानो थैनाङा? बे बाथ्राखौ राजानो मिथिहोनाया गाहाम जानाय नङा।'
(ग) बेनिखायनो शराइघाट गैया, नाथाय शराइघाट दं।
फिन:- गाहाम साननायजों हाबाफारि सायख'नाय आरो गोख्रोङै हाबाफारि नाजावनाय आरो मावफुंनाय, बे मोननैनि थाखाय असमीयाहा गोनांथि जादोंमोन आरो इयुनावबो गोनांथि जागोन। बेनिखायनो शराइघाट गैया, नाथाय शराइघाट दं।
(घ) आफिं बेगर हरदों, सिल फाथायाव उनब्लानो दै जागोन।
फिन:- मीरजुमला नबाबआ फेजेनना दोनलांनाय गुवाहाटीखौ आसामआ लानाय खौरां मोननानै औरंजेब बादसाहया राजपुत राजा रामसिंहखौ आसामखौ फेजेननो दैथाय हरो। रामसिंहआ थान्दै दैथाय हरनानै बुंहरदोंमोन, "फंबाइ लाचित, जोंजों दावहा नांनो हागोन? नै थफ्लासे आफिंबेगर हरबाय, बेयावहाय जेसेबां बेगर दं जोंनि फाइखिनि अनजिमायाबो एसेबां दं।" लाचितआ फिनबाय, "आफिंबेगर हरदों, सिल फाथायाव उनबानो दै जागोन। आं हासुंसे बाला हरबाय। जोंनि फाइखिनि आखुथाइया बिब्दिनो।"
(ङ) बे जेंनाफोरा मोजाङै सुफुंजायाब्ला आसामनि थामोन्थाया अलखद जागोन।
फिन:- आसामनि जेंनाया जोबनो गैया आरो जोबा। बोसोरफ्रोमबो दैबानानि खैफोद, खरान बोथोरनि खैफोद, मोरोन-मारखि, बांग्रिं, खाथि-खालानि हारिफोरजों होलाय-लांलाय, मुलुगसंसारजों फोनांजाबनाय आरो हान्था-मेलानि राहा, सुबुंनि गाज्रि आखु दबथायनायनि गोनांथि, सोलोंथाइयारि गोबां सोंथि आरो खुंथाइयारि हाबाखौ गाहामै जाफुंसारहोनाय, बिब्दि रोखोमनि जेंनाया अरायबो आसामनि मोदोमाव सिथाबना दं आरो सिथाबना थागोन आरो मोनसे रोखोमनि जेंना सुफुं जायोब्ला गुबुन मोनसे रोखोमनि जेंनाया खर' दैखांगोन। बेनो जादों आसामनि हारियारि जिउनि अरायथा थासारि। बेनिखायनो बे जेंनाफोरा मोजाङै सुफुंजायाब्ला आसामनि थामोनथाया अलखद जागोन।
ग-गियान फेहेरनाय
7. गाहायाव मख'नाय जेंनाफोरखौ 'जुगामि शराइघाट' फरानि गेजेरजों सुंदु'यै लिर।
(क) राजखान्थियारि (ख) समाजारि (ग) रांखान्थियारि (घ) जारिमिनारि (ङ) मिथिंगायारि
फिन:- (क) राजखान्थियारि :- बेयो आसामनि आथिखालनि मोनसे गेदेर जेंना।आसामनि जेंनाया जोबनो गैया आरो जोबा। राजखान्थियारि जेंनाया आसामाव सुबुंफोरनि गेजेराव गोबां गुलाय गुजाय लाबोयो। सोलोंथाइयारि गोबां सोंथि आरो खुंथाइयारि हाबाखौ गाहामै जाफुंसारहोनाय, बिब्दि रोखोमनि राजखान्थियारि जेंनाया अरायबो आसामनि मोदोमाव सिथाबना दं । बे जेंनाफोरा मोजाङै सुफुंजायाब्ला आसामनि थामोनथाया अलखद जागोन।
(ख) समाजारि :- बेयो आसामनि आथिखालनि मोनसे गेदेर जेंना।आसामनि जेंनाया जोबनो गैया आरो जोबा। बोसोरफ्रोमबो दैबानानि खैफोद, खरान बोथोरनि खैफोद, मोरोन-मारखि, बांग्रिं, खाथि-खालानि हारिफोरजों होलाय-लांलाय बायदि जेंनाफोरजों आसामनि गोबां थागिबि सुबुंफोरा मोगा मोगि जानो गोनां जायो। बेफोर जेंनाफोरा समाजाव गाज्रि गोहोम खोख्लैयो।
(ग) रांखान्थियारि :- बेयो आसामनि आथिखालनि मोनसे गेदेर जेंना। आसामआ रांखान्थियारि बिथिङाव गोबां उन जाना दं। थोजासे फुखाफोर गैयिनि थाखाय बेफोर जेंनाफोरा नुजाथिनो हागौ। दारिमिनारि फसंथान, हान्था मेला, रोगाथाइ राहा आरिफोरा खम जानायनि थाखाय आसामनि रांखान्थियारि जेंनाया नुजादों।
(घ) जारिमिनारि :- जारिमिनारि जेंनाया आसामनि मोनसे जेंना। जारमिननि गेजेरजों जों बै समनि थासारिनि सोमोन्दै मिथिनो मोनो। जारिमिनारि जेंनाया आसामनि हारियारि जिउनि अरायथा थासारि। बे जेंनाफोरा मोजाङै सुफुंजायाब्ला आसामनि थामोनथाया अलखद जागोन। जोहोलाव लाचित बरफुकन आरो बिनि लोगो दावहारुफोरा जाय गोसो आरो गोथौ हादर मोजां मोननायजों बै समनि जेंना सुफुंदोंमोन, बै गोसो आरो गोथौ हादर मोजांमोननाया जोंनि जेब्लाबो गोनां। बेखायनो जारिमिनखौ जेब्लायबो संरैखा खालामना दोननांगौ।
(ङ) मिथिंगायारि:- मिथिंगायारि जेंनाया आसामनि मोनसे गाहाइ जेंना।आसाम मिथिंगाआ सोमखोर बिफां-लाइफां, हाजो-हाला, दैमा-दैसा, बिलो-बिलोमा, जिब-जुनार आरि बायदि बायदि थादेरसाजों जोबोर समायना। नाथाइ माब्लाबा बेखौ गिथाव महर लानाय नुनो मोनो। बोसोरफ्रोमबो दै बाना, बार हुंखा, बायदि मिथिगायारि जाथायफोरा आसामाव सुबुंफोरनि न-बां, जिब-जुनार फोरनि खहा खालामलाङो। बेनिखायनो आसामाव मिथिंगायारि जेंनाया जोबनो गैया।
8. फरायाव थानाय एबा थायि आसामनि खैफोदफोरखौ मिथिंगायारि आरो बानायलु बे मोननै बाहागोआव रान। लोगोसे बेफोरनि जाहोन फोरमायनानै सुफुंनायनि सुबुरुन हो।
फिन:- गावनो नाजा।
9. हारिनि जोहोलाव लाचितनि बिसम्बिखौ जुगामि दोननो थाखाय सरकारि आरो सरकारिनङि- मा मा राहा लादों लिर (बिसम्बि नेरसोन, सान खुंनाय, बान्था दिहुननाय, डाक-टिकिट दिहुननाय बायदि।)
फिन:- गावनो नाजा।
10. शराइघाट दालांनि साहा फारसे आरो खोला फारसे सानै जोहोलावनि लंथाइ दं। बै
जोहोलाव सानैया सोर सोर? बिसोरनि जोहोलावारि गोहोनि सल' लिर।
फिन:- गावनो नाजा।
11. 'जोहोलाव लाचित' आरो 'जोहोलाव सिलाराय' खौ लानानै लिरनाय फावथाइ बुथुमनानै
फाव दिन्थिनो नाजा।
फिन:- गावनो नाजा।
12. सुंद यै फिननाय लिर -
(क) 'सिलाराय सान' आ मा खालाराव जायो?
फिन:- 12 फेब्रुआरि (2025) ।
('सिलाराय सान' खौ फालिनायनि थि खालार गैया। बोसोरफ्रोमबो बेनि फालिथायारि खालारा सोलायबाय थायो। बेखायनो सोलिफु बोसोरनि फालिथाइ खालारखौ होनो हागोन।
बोसोरफ्रोमबो फेब्रुआरि दानाव 'सिलाराय सान' फालियो (माघ दाननि पूर्णिमा आव)।
2025 आव 'सिलाराय सान' खौ 12 फेब्रुआरियाव फालिनाय जादों ।
2026 आव 'सिलाराय सान' खौ 1 फेब्रुआरियाव फालिनाय जागोन ।)
(ख) 'लाचित सान 'खौ मा खालाराव खुंनाय जायो ?
फिन:- 24 नवेम्बर खालाराव खुंनाय जायो ।
(ग) 'चुकाफा सान' (असम सान) खौ माब्ला खुंनाय जायो?
फिन:- 2 दिसेम्बराव खुंनाय जायो।
13. सुजुनाय लिर -
(क) आसामनि मिथिंगायारि खैफोद
फिन:- भारतनि सा-सानजा बाहागोआव थानाय आसामा हादोरनि बयनिख्रुइ बांसिन खैफोद गोनां रायजोफोरनि गेजेराव मोनसे। बेनि एखुथा भुमखौराङारि आखुथायफोर-ब्रह्मपुत्र दैमा, गोबां मौसुमि अखा आरो हाजोआरि हादाबखौ लाफाना-बेखौ गोबां मिथिंगायारि खैफोदफोरनि थाखाय खैफोद गोनां खालामो। आसामखौ गोहोम खोख्लैग्रा गाहाय मिथिंगायारि खैफोदफोरा जाबाय दै बाना, हा गिसि खानाय, बांग्रिं आरो हा खुरख’नाय बायदि बायदि।
1. दै बाना :
दैबानाआ आसामनि बांसिन जाफ्लेबाय थानाय आरो गोब्राब मिथिंगायारि खैफोद। बोसोरफ्रोमबो, मौसुमि बोथोर (जुननिफ्राय सेप्तेम्बर) नि समाव, ब्रह्मपुत्र आरो बिनि दालाय दैमाफोरा गोबां अखानि जाहोनाव बोहैलाङो, जायनि जाहोनाव गोबां दै बाना जायो। रोजा रोजा सुबुंफोरा जायगा सोलायनो गोनां जायो, आबादफोरा खहा जायो आरो गोबां जिब-जुनारफोरा खहा जायो।
2. हा गिसि खानाय:
आसामाव गोबां होजोआरि जायगाफोर दं । सरासनस्रायै आसामनि बै हाजोआरि ओनसोलफोराव जर'खायै अखा बोथोरनि समाव हा गोग्लैनाया जायो। हा गोग्लैनाया गोबां समावनो लामाफोर, रेलवे लाइनफोर आरो न'फोरखौ खहा खालामो, जायजों रोगाथाइ आरो फोनांजाबआरि हाबाफोराव हेंथा जायो।
3. दैमानि रुगुं खुरख'नाय:
दैबानाजों लोगोसे, दैमा रुगुं खुरनाया आसामाव मोनसे गोब्राब जेंना, गुबैयै ब्रह्मपुत्र आरो बिनि दालाय दैमाफोरनि सेर सेर । बोसोरफ्रोमबो रोजा-रोजा हेक्टर हासार गोनां हाया खहा जायो, जायनि जाहोनाव बैयाव थानाय नखरफोरा जायगा सोलायनो गोनां जायो आरो गोबां जिउआरिफोरा खहा जायो।
4. बांग्रिं :
आसामा बांग्रिं ओनसोल- 5 (Seismic Zone V) आव दं, जाय भारतनि बयनिख्रुइ बांसिन बांग्रिंनि खैफोद गोनां ओनसोल। बे ओनसोला गले-गले खम्फिनाय मोन्दांथि मोनो। 1950 माइथायनि असमआव जानाय गिदिर बांग्रिंया (8.6 रिक्टार स्केल) गोबां खहा खालामदोंमोन।
आसामाव मिथिंगायारि खैफोदफोरा बोसोरफ्रोमबो गोबां दुखु आरो रांखान्थियारि खहा खालामो। बिसोरनि गोहोमखौ बाङाइ खालामनो थाखाय, गोहोम गोनां खैफोद सामलायथि, दै बाना दबथायनाय राहाफोर, बिफां गायनाय आरो सुबुं सांग्रांथिया गोनांथार। बान्दोफोरखौ गोख्रों खालामनाय, थि हा-बाहायनाय बिथांखि आरो आगु सांग्रांथि होनाय बिखान्थिफोरा बे खैफोद-गोनां ओनसोलफोराव मानसिफोर आरो सम्पथिफोरखौ रैखा खालामनायाव मदद होनो हागौ।
(ख) शराइघाटनि दावहा
फिन:- बुर्लु बुथुरआव दै थानायसिम शराइघाट दावहानि ओंथि आरो गोहो गोरानि बाथ्राया आसामनि जारिमिन बिलाइयाव सनाथि हांखोजों जोंनानै थागोन। बे शराइघाटनि दावहायावनो असमीया सानथ्रि आरो सानथ्रिगाहाइनि मावराफोदथि, सम बादियै मावनांमोन्दांथि, इसिङारि आब्रुथि फोरमायनाय आरो बयनिखुइबो गोनांसिन दबथायहायि हादर मोजां मोननायनि नेरसोन रिफिखांनाय नुनो मोनो। असमीया हारिनि गोनांथिबादियै साग्रिद समबादियै बिबान मोन्दांथि मावगोसो आरो दावहारु गोसोनि साबसिन बिदिन्थि।
शराइघाटनि दावहा आह'म जेनेरेल लचित बरफुकन आरो मुगलनि सान्थ्रि गाहाइ रामसिंहनि गेजेराव जादोंमोन। बे दावहाव गोबां असमिया सान्थ्रिफोरनि जिउ खहा जादोंमोन। बै समाव लाचितआ गोबां लोमजादों। लोमजानाय मोदोमजों बियो दावहा नांनो गोनां जादोंमोन। शराइघाटनि दावहायाव आसामनि देरहानाया हरखाबै सोमजिनाय नङामोन। बेनि गुदियाव दंमोन थि साननाय बिथांखि, सानगोरों दानाय, आब्रुथिगोनां खुंनाय, गोख्रों खान्थि फालिनाय, खैफोदआव गोसो हमथानाय, अलखदआव गिनोरोङि, गासै बेखान्थि दबथायनाय, हादरनि गाहाम हाबायाव आबुङै गावखौ नागारनाय आरो गावनिखौ नागारनाय आरो गावजों गाव सैलायि बिस बिफांखौ रोदा रुदुयै बुखुगारनाय।
एबा
सराइघाटनि दावहाया आसामनि जारिमिनाव बयनिख्रुइबो गोग्गाथावसिन आरो ओंथिगोनां दावहाफोरनि गेजेराव मोनसे। बेयो 1671 मायथाइयाव आसामनि आहम रायजो आरो मुगल साम्रायजोनि गेजेराव दावहा नांजादोंमोन। बे दावहाखौ आह'म जेनेरेल लचित बरफुकननि साहस आरो हादोर सिबिनायनि थाखाय गोसोखांनाय जायो, जाय असमिया रौनियाफोरखौ जोबोद गोहोगोरा मुगल रौनियाफोरनि बेरेखायै जारिमिनारि देरहासारनायसिम दैदेनदोंमोन।
17थि जौथाइनि समाव, सम्राट औरंजेबनि सिङाव मुगल साम्रायजोआ भारतनि सा-सानजा ओनसोलाव गावनि सासनखौ फुवारनो लुबैयोमोन। मुगल सान्थ्रि हानजाया सोनाब आसामनि माखासे बाहागोफोरखौ सिगांनिफ्रायनो दख'ल खालामदोंमोन। मीरजुमला नबाबआ फेजेनना दोनलांनाय गुवाहाटीखौ आसामआ लानाय खौरां मोननानै औरंजेब बादसाहया राजपुत राजा रामसिंहखौ आसामखौ फेजेननो दैथाय हदोंमोन।
आसामखौ मुगल गाग्लोबनायनिफ्राय रैखा खालामनो थाखाय, आह 'म राजा चक्रध्वज सिंहआ लचित बरफुकनखौ आह' म रौनियाफोरनि दैदेनगिरि महरै थिस'नदोंमोन। लचितआ रौनियाफोरखौ गोख्रों खालामनो आरो ब्रह्मपुत्र दैमानि सेर सेर गोख्रों रैखाथिफोर बानायनो जागायदोंमोन।
एबा
सराइघाटनि दावहाया 1671 माइथायाव आसामनि आहम रायजो आरो मुगल साम्रायजोनि गेजेराव गुवाहाटीनि खाथियाव ब्रह्मपुत्र दैमानि सराइघाटआव जादोंमोन। आह 'म रौनिया हानजाखौ लचित बरफुकाना दैदेनदोंमोन, जेराव मुगल रौनियाफोरखौ राम सिंहआ दैदेनदोंमोन।
मुगल रौनियाफोरा गिदिरसिन आरो गोहोगोरामोनब्लाबो, लचित बरफुकाना बिसोरखौ फेजेननो थाखाय सोलो आरो दैमानि हादाबनि मुलाम्फाखौ बाहायदोंमोन। थेवब्लाबो जेब्ला बियो गोब्राब बेरामाव दंमोन, बिथाङा गावनि रौनियाफोरखौ जोबोद साहसजों दैदेनदोंमोन आरो बिसोरखौ गावनि बिमा हादरनि थाखाय दावहा नांनो थुलुंगा होदोंमोन।
बे दावहाया आह 'मफोरनि देरहासारनायाव जोबदोंमोन, जाय आसामाव मुगलफोरनि गोसारनायखौ होबथायो। बियो साहस, हादोर सिबिनायनि आरो दैदेननायनि नेरसोन जाना दं। लचित बरफुकनखौ आसामनि सासे गेदेमा हायुंआरि फावखुंगुर महरै मान होनाय जायो।
14. लिरसुंथाइ लिर -
(क) लाचित बरफुकन
फिन:- लचित बरफुकना सासे आहमनि साहस गोनां दावहारुमोन। बिथाङा इं 1671 माइथायाव सराइघाटनि दावहायाव मुगल रौनियाफोरनि बेरेखायै देरहासार जानो थाखाय अह'म रौनियाफोरखौ दैदेननायनि थाखाय मिन्थि जायो। दावहानि समाव गोब्राब बेराम जानाय समावबो, बिथाङा जोबोद साहसजों दावहा नांदोंमोन आरो गावनि रौनियाफोरखौ आसामखौ रैखा खालामनो थुलुंगा होदोंमोन। लचित बरफुकनखौ साहस, हादोर सिबिनाय आरो बावसोमनायनि नेरसोन महरै गोसोखांनाय जायो आरो बिथांनि जोनोम सान, 24 नबेम्बरखौ आसामाव बोसोरफ्रोमबो लचित दिवस महरै फालिनाय जायो।
(ख) राम सिंह
फिन:- राम सिंह आ मुगलनि सासे राजपुतमोन। मीरजुमला नबाबआ फेजेनना दोनलांनाय गुवाहाटीखौ आसामआ लानाय खौरां मोननानै औरंजेब बादसाहया राजपुत राजा रामसिंहखौ आसामखौ फेजेननो दैथाय हरदोंमोन। बाथ्रानि दावहायाव जेननानै रामसिंहआ बुरलुंबुथुर बारनानै गुवाहाटीनि गोर सेनो नाजादोंमोन। शराइघाटनि दावहायाव लाचितनि हेंथायै रामसिंहआ जेननो गोनां जादोंमोन। बेनि उनाव रामसिंहआ आहमनि राजा, गोरागाहाइ, सानथ्रि गाहाइफोरनि गोहोखौ बाखनायनादोंमोन आरो आहमखौ नागारदोंमोन।
(ग) स्वर्गदेउ चक्रध्वज सिंह
फिन:- स्वर्गदेउ चक्रध्वज सिंहआ आहमनि साहसगोनां आरो हादोर सिबियारि राजाफोरनि गेजेराव सासेमोन। बिथाङा 1663 मायथाइनिफ्राय 1670 मायथाइसिम सासन खालामदोंमोन । आसामखौ मुगल सामलायथायनिफ्राय उदां खालामनो बिथांनि गोख्रों थुलुंगाहोनायनि थाखाय गोसोखां जायो।
गिलाधारी गोरोबथानि उनाव, जेब्ला आहमनि माखासे बाहागोफोरखौ मुगलफोरा दखल खालामदोंमोन, चक्रध्वज सिंहआ बिसोरखौ होखार हरफिननो आरो रायजोनि उदांस्रिखौ मोनफिननो सतबांसा लादोंमोन। बिथाङा लाचित बरफुकनखौ आह'म सान्थ्रि हानजानि गाहाय दैदेनगिरि महरै थिस'नदोंमोन आरो सान्थ्रि हानजाखौ गोख्रों खालामनो थाखाय आबुं मदद होदों मोन।
बिथांनि खुंथायनि समावनो, सराइघाटनि मुंदांखा दावहा आ जादोंमोन, जाय उनाव मुगलफोरनि बेरेखायै देरहासारनो हादोंमोन। बिथांनि साहस, हादोर सिबिनाय आरो दैदेननाया आह 'म रौनियाफोरखौ जोबोद थुलुंगा होदोंमोन।